20 تکنیک طوفان فکری: ترفندهایی برای ایده پردازی و خلاقیت
آیا به دنبال راهی برای حل مشکلات پیچیده و یافتن ایدههای نوآورانه هستید؟ طوفان فکری چگونه میتواند به شما در یافتن ایدههای جدید کمک کند؟ طوفان فکری، تکنیکی خلاقانه برای تولید ایدههای جدید است. در این روش، گروهی از افراد با ایدهها و تخصصهای مختلف گرد هم میآیند و در فضایی آزاد و پویا، به تبادل نظر و ارائه ایدههای خود میپردازند. طیف وسیعی از تکنیکهای طوفان فکری وجود دارد که میتوان از آنها در جلسات طوفان فکری استفاده کرد.
با مطالعه این مقاله، میتوانید با تکنیکهای طوفان فکری، ایجاد فضایی خلاق و پویا و استفاده از ایدهها به طور موثر آشنا شده و از آنها برای حل مشکلات و شکوفایی خلاقیت خود استفاده کنید.
در دنیای دیجیتال امروز ایدههای روشن و خلاقانه به آسانی به دست نمیآیند. فرایند ایدهپردازی چه برای یک فرد و چه برای یک گروه میتواند به فرایندی سخت و طاقتفرسا تبدیل شود. خصوصا، هنگامی که به تنهایی به دنبال راهحلی هستید، ممکن است زمان زیادی صرف کنید و تحت فشار زیادی قرار بگیرید.
به علاوه، در یک گروه ممکن است ایدهها با یکدیگر تداخل داشته باشند و هر کس رویکرد خلاقانهی مختص به خود را داشته باشد. این موضوع میتواند همراستایی و پیشرفت گروه را دشوار کند. اما نگران نباشید! با استفاده از تکنیکهای مناسب، میتوانید به طور موثرتر طوفان فکری کنید و ایدههای روشن و خلاقانهای را به دست آورید.
در ادامه، 29 تکنیک طوفان فکری را به شما معرفی میکنیم که به شما کمک میکنند تا خلاقیت خود را شکوفا کنید و به راهحلهای نوآورانهای برای مشکلاتتان دست پیدا کنید. این تکنیکها با ایجاد ساختاری برای جلسات طوفان فکری، خلاقیت را در تمام افراد حاضر در جلسه شعلهور میکنند و به شما اطمینان میدهند که ایدههایتان به ثمر میرسند.
Article List
سخن پایانی
جلسه طوفان فکری، زمانی که به درستی هدایت شود، به جای یک کار طاقتفرسا، به فرصتی برای خلق و آفرینش مشترک تبدیل میشود. انتخاب تکنیکهای مناسب طوفان فکری که از تنوع تفکر و بیان پشتیبانی میکنند، نقشی کلیدی در این امر ایفا میکند.
با استفاده از این تکنیکها، میتوانید فضایی خلاق و پویا ایجاد کنید که در آن همه افراد احساس ارزشمندی و احترام میکنند. ایدهها آزادانه مطرح و به اشتراک گذاشته میشوند. همچنین، تفکر خلاق و نوآورانه تشویق میشود. در نهایت، به راهحلهای جدید و کارآمد برای مشکلات دست پیدا میکنید.
طوفان فکری، زمانی که به درستی انجام شود، میتواند تجربهای لذتبخش و ثمربخش برای همه افراد حاضر در جلسه باشد.
برای کسب مشاوره جامع و کارآمد درباره دورههای موفقیت و توسعه فردی، لطفا با مشاوران آکادمی خورشید در ارتباط باشید.
طوفان فکری چیست؟
طوفان فکری رویکردی خلاقانه است که توسط یک فرد یا تیم برای حل مشکل یا ایجاد ایدههای جدید برای بهبود خدمات، محصول، سازمان یا استراتژی به کار گرفته میشود. بیشتر تکنیکهای طوفان فکری، فارغ از روشی که انتخاب میکنید، شامل سه مرحلهی زیر هستند:
1. جمعآوری ایدهها: در این مرحله، تمام ایدهها بدون قضاوت و نقد مطرح میشوند.
2. بحث و بررسی ایدهها: در این مرحله، ایدهها به طور کامل بررسی و نقد میشوند.
3. انتخاب ایدهها: در این مرحله، بهترین ایدهها برای اجرا انتخاب میشوند.
هر تکنیک طوفان فکری نیز شامل اجزای یکسانی است. چیزهایی که برای پیاده سازی این تکنینک ها نیاز دارید فرد یا گروهی از افراد، یک مشکل یا فرصتی برای حل کردن و زمان است.
چالش های طوفان فکری چیست؟
قانون طلایی تمام جلسات طوفان فکری، اولویت کمیت بر کیفیت است. هرچه ایدههای بیشتری داشته باشید، احتمال اینکه یکی از آنها ایدهای عالی و قابل اجرا باشد، بیشتر خواهد بود.
به همین دلیل، به خصوص در جلسات طوفان فکری گروهی، از همه اعضای تیم بخواهید که نقد و انتقاد خود را کنار بگذارند و اجازه بدهند که ایدههایشان آزادانه مطرح شود. به یاد داشته باشید، بدترین ایده، وجود نداشتن ایده است.
البته، هیچ جلسه طوفان فکری بدون چالش نیست. برخی از چالشهای رایج طوفان فکری عبارتند از:
• گفتگوهای نامتعادل: گاهی اوقات افراد برونگرا در بحثها تسلط پیدا میکنند و مانع از مشارکت دیگران میشوند.
• اثر لنگر انداختن: طوفان فکری به چند ایده اولیه که مطرح میشود، محدود میشود و به دنبال ایدههای جدیدتر نمیرود.
• سکوتهای ناخوشایند: زمانی رخ میدهد که شرکتکنندگان آماده ارائه ایدههای خود نیستند.
احتمالاً خودتان هم تجربه حضور در جلسات طوفان فکری ناخوشایند را داشتهاید. خوشبختانه، تکنیکها و ابزارهای مختلفی وجود دارد که به شما کمک میکند تا با این چالشها مقابله کنید و جلسات طوفان فکری موفقی برگزار کنید.
تکنیک های طوفان فکری تحلیلی
هنگامی که نیاز دارید یک ایده را از تمام زوایا بررسی کنید یا یک مشکل را به طور کامل تجزیه و تحلیل کنید، تکنیکهای طوفان فکری تحلیلی میتوانند بسیار مفید باشند. روش ها و ابزار هایی در ادامه ارائه میشوند، میتوانید از آنها برای تولید و ارزیابی ایدهها در طوفان فکری تحلیلی استفاده کنید.
1. انفجار ستاره (Starbursting)
انفجار ستاره یک تکنیک طوفان فکری بصری است که زمانی استفاده میشود که شما یا تیم طوفان فکریتان به دنبال ایدههای جدید حول یک ایده واحد هستید.
برای شروع، ایده اصلی را در وسط تخته سفید بنویسید و یک ستاره ششپرّه دور آن بکشید. هر نقطه از ستاره را به یک سوال اختصاص دهید.
- چه کسی؟
- چه چیزی؟
- چه وقت؟
- کجا؟
- چرا؟
- چطور؟
به هر سوالی که به ذهنتان میرسد فکر کنید و ببینید چگونه ممکن است به ایدهی شما مرتبط باشد. مثلاً میتوانید از خود بپرسید "چه کسی میخواهد این محصول را بخرد؟" یا "چه زمانی باید این برنامه را راهاندازی کنیم؟" این کار به شما کمک میکند تا سناریوها یا موانعی را که قبلاً در نظر نمیگرفتید، کشف کنید.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری گروه های بزرگ، بررسی کامل ایده ها
2. پنج "چرا؟" یا تحلیل چرا؟
تکنیک طوفان فکری پنج چرا، که به نام تحلیل چرا نیز شناخته میشود، این تکنیک شبیه به انفجار ستاره است و به شما کمک میکند تا قدرت یک ایده را ارزیابی کنید. در این تکنیک، شما خود را به چالش میکشید تا حداقل پنج بار در مورد یک موضوع یا ایده سوال "چرا؟" بپرسید.
با پرسیدن این سوالات، میتوانید مشکلات جدیدی را که ممکن است در حین اجرای ایده با آنها مواجه شوید، کشف کنید. مهمتر از همه، در این تکنیک باید به این فکر کنید که چگونه میتوانید به این مشکلات رسیدگی کنید.
برای کمک به سازماندهی افکار خود، میتوانید از نمودار جریان یا نمودار استخوان ماهی به همراه این تکنیک طوفان فکری استفاده کنید. نمودار جریان به شما کمک میکند تا مراحل مختلف یک فرایند را به صورت بصری نمایش دهید.
نمودار استخوان ماهی به شما کمک میکند تا علل اصلی یک مشکل را شناسایی کنید. با استفاده از این تکنیکها، میتوانید ایدههای خود را به طور کامل بررسی کنید و به راهحلهای نوآورانهای برای مشکلاتتان دست پیدا کنید.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری فردی و گروهی، بررسی کامل ایده ها
3. تحلیل SWOT
ممکن است با تحلیل SWOT که به برنامهریزی استراتژیک مربوط میشود آشنا باشید، اما شاید برایتان جالب باشد که بدانید این مفهوم میتواند به عنوان یک تمرین طوفان فکری برای کمک به ارزیابی و اعتبارسنجی یک ایده نیز به کار رود.
مفهوم این روش به این صورت است که شما در مورد جنبههای زیر موضوع خود را بررسی میکنید تا مشخص کنید آیا ایده ارزش اجرا دارد یا خیر:
- نقاط قوت: چگونه این ایده بر رقبا چیره یا متمایز میشود؟
- ضعف: آیا نقصی در این ایده وجود دارد که بتواند اجرای آن را به خطر بیندازد؟
- فرصتها: بر اساس این ایده میتوانید روی چه چیز دیگری سرمایه گذاری کنید؟
- تهدیدها: در صورت راهاندازی این ایده، ریزشهای احتمالی چیست؟
- بهترین تکنیک برای: طوفان فکری فردی و گروهی، بررسی کامل ایدهها
4. تکنیک How Now Wow
تکنیک طوفان فکری How Now Wow ابزاری برای دستهبندی ایدهها بر اساس دو معیار کلیدی منحصر به فرد بودن و آسان اجرا شدن آنهاست. پس از جمعآوری چندین ایده، چه به صورت فردی و چه از اعضای تیم، میتوانید آنها را در طیف How Now Wow دستهبندی کنید:
How: ایدههای How ایدههایی هستند که اصیل و خلاقانه هستند، اما ممکن است در حال حاضر به دلیل چالشهای فنی، اقتصادی یا اجتماعی قابل اجرا نباشند.
Now: ایدههای Now ایدههایی هستند که غیر اصولی هستند، اما به راحتی قابل اجرا هستند.
Wow: ایدههای Wow ایدههایی هستند که هم اصیل و هم به راحتی قابل اجرا هستند.
بدیهی است که شما تا حد امکان به دنبال ایدههای "Wow" هستید، زیرا این ایدهها نه تنها قابل اجرا هستند، بلکه میتوانند شما را از رقبا متمایز کرده و یکنواختی را در یک شرکت از بین ببرند.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری فردی و گروهی، جستجو در راه حل اجرایی
5. تحلیل درایورها (Drivers)
همانطور که از نام آن پیداست، تحلیل درایورها یک تکنیک طوفان فکری است که به بررسی "رانندگان" یا "علل" یک مشکل میپردازد. برای استفاده از این تکنیک، به سادگی از خود یا اعضای تیم طوفان فکری خود این سوالات را بپرسید: "چه چیزی باعث ایجاد [مشکل مورد نظر] میشود؟" و سپس "چه چیزی باعث [پاسخ به سوال قبلی] میشود؟"
مشابه تحلیل چرایی، هرچه عمیقتر به بررسی یک مشکل بپردازید، به درک بهتری از آن دست پیدا میکنید و در اجرای راهحلهای آن مشکل اطمینان بیشتری خواهید داشت.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری فردی و گروهی، بررسی کامل ایده ها
6. نقشه ذهنی
نقشه ذهنی یکی دیگر از تکنیکهای طوفان فکری بصری است که به اثر لنگر انداختن میپردازد. اثر لنگر انداختن یک چالش رایج در طوفان فکری است که در آن، به جای ارائه ایدههای جدید، تمرکز بر روی ایدههای اولیهای است که مطرح شدهاند.
نقشه ذهنی این کار را با استفاده از ایده اول به عنوان الهامبخش برای ایدههای دیگر انجام میدهد. برای استفاده از این تکنیک، به یک کاغذ یا تخته بزرگ نیاز دارید. کار خود را با نوشتن موضوع مورد نظر در مرکز کاغذ یا تخته شروع کنید.
سپس، خطوطی را از موضوع به سمت ایدههای مرتبط با آن بکشید. این کار به شما کمک میکند تا تصویری از موضوع مورد نظر خود و عواملی که میتوانند بر اجرای آن تأثیر بگذارند یا آن را تسریع کنند، ترسیم کنید.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری فردی و گروهی، متفکران بصری
7. تحلیل شکاف (پر کردن شکاف)
هنگامی که در حال چالش با نحوه اجرای یک ایده هستید، تحلیل شکاف میتواند به شما کمک کند تا موانع موجود بر سر راه خود را شناسایی و رفع کنید. برای انجام این کار، ابتدا باید وضعیت فعلی خود و هدف نهایی خود را به طور واضح مشخص کنید.
به عنوان مثال، میتوانید بگویید: "شرکت ما در حال حاضر ساعتهای هوشمند تولید میکند. هدف ما گسترش سبد محصولات خود به ردیابهای تناسب اندام نیز است." نوشتن این موارد روی یک کاغذ بزرگ یا تخته سفید به شما کمک میکند تا در طول فرآیند طوفان فکری تمرکز خود را حفظ کنید.
سپس، فهرستی از موانعی که مانع از رسیدن شما به هدف نهاییتان میشوند را تهیه کنید. برای هر مانع، به دنبال راه حلهای خلاقانه و عملی باشید. در پایان جلسه طوفان فکری، شما باید برنامهای واضحتر برای رسیدن به هدف نهایی خود داشته باشید.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری فردی و گروهی، متفکران بصری، تقویت راه حل های اجرایی
تکنیک های طوفان فکری گروهی
بیشتر تکنیکهای طوفان فکری را میتوان برای طوفان فکری گروهی به کار برد، اما این تکنیکهای طوفان فکری خاص مشارکت همه را تشویق میکنند. هنگامی که تکنیکهای طوفان فکری گروهی به خوبی اجرا شوند، نه تنها ایدههای بیشتری به همراه دارد، بلکه میتواند:
- روحیه تیم را تقویت کند و مشارکت را در هر مرحله از فرآیند طوفان فکری افزایش دهد.
- تفکر خلاق را ترویج میدهد، به خصوص زمانی که به افراد زمان کافی برای آماده کردن ایده های خود و استفاده از رویکردی ساختاریافته برای حل مشکلات داده می شود.
- با گرد هم آوردن افراد با دیدگاه های منحصر به فرد و نقاط قوت فردی، طیف وسیع تری از ایده ها را ایجاد میکند.
در واقع، ماهیت تکنیک های طوفان فکری گروهی کنار هم قرار دادن افکار افراد است. هدف از طوفان فکری گروهی، گرد هم آوردن افراد با دیدگاه ها و مهارت های مختلف برای تولید ایده های جدید و حل مسائل به طور خلاقانه است.
12. روش تصویر ایدتیک (Eidetic image)
روش تصویر ایدتیک یک تکنیک طوفان فکری مبتنی بر تعیین اهداف است که با بستن چشمان اعضای گروه آغاز می شود. هدف از این روش افزایش تمرکز، تقویت خلاقیت و ایجاد فضایی امن برای تبادل ایده ها است. مراحل روش تصویر ایدتیک:
- تعیین هدف: هدف از طوفان فکری را به طور واضح مشخص کنید.
- ایجاد فضایی آرام: فضایی آرام و بدون مزاحمت برای طوفان فکری ایجاد کنید.
- بستن چشمان: از اعضای گروه بخواهید که چشمان خود را ببندند.
- مراقبه: از اعضای گروه بخواهید که در مورد موضوع مورد نظر مراقبه کنند و تصویری ذهنی از آن ایجاد کنند.
- بحث: پس از چند دقیقه، از اعضای گروه بخواهید که چشمان خود را باز کنند و در مورد تصورات و ایده خود بحث کنند.
- تکرار: مراحل 4 و 5 را با تمرکز بر روی ایده های جدید تکرار کنید.
- جمع بندی: ایده های نهایی را جمع بندی و ثبت کنید.
بهترین تکنیک برای: متفکران بصری، ایجاد یک ایده جدید
13. ایدهپردازی سریع
تکنیک ایدهپردازی سریع ایدهپردازان را تشویق میکند تا در زمان محدود، تا حد امکان ایدههای بیشتری ارائه دهند و از همه مهمتر، ایده های خود را خیلی جدی نگیرند. روش انجام این ایده پردازی به اینصورت است. ابتدا یک زمان محدود (مثلاً 5 یا 10 دقیقه) تعیین کنید. سپس ایدهپردازان را تشویق کنید که در زمان تعیین شده، تا حد امکان ایدههای خود را ارائه دهند. سپس ایده ها را به صورت شفاهی یا کتبی ثبت کنید. به یاد داشته باشید که در حین ایدهپردازی، از قضاوت یا نقد ایده ها خودداری کنید.
بهترین تکنیک برای: اعضای تیم برونگرا، ددلاین های فشرده
14. طوفان فکری دوره ای
طوفان فکری دوره ای تکنیکی است که مشارکت همه اعضای گروه را تضمین می کند. قبل از اینکه کل گروه بتواند بازخورد بدهد یا ایده دوم را به اشتراک بگذارد، همه باید حداقل یک ایده ارائه کنند.
این تکنیک به همه اعضای گروه با صرف نظر از شخصیت یا سطح تجربه آنها فرصت میدهد تا ایده های خود را به اشتراک بگذارند.همچنین، با تشویق همه به مشارکت، طوفان فکری دوره ای می تواند طیف وسیع تری از ایده ها را تولید کند. این تکنیک می تواند به ایجاد احساس تعلق و تعهد در بین اعضای گروه کمک کند.
بهترین تکنیک برای: اعضای تیم درونگرا و توسعه ایده های مازاد
15. طوفان فکری پلکانی
طوفان فکری پلکانی تکنیکی است که برای جلوگیری از تحت تاثیر قرار گرفتن ایده ها توسط اعضای پرنفوذ گروه استفاده می شود. این تکنیک برای گروه های متوسط با 5 تا 15 نفر ایده آل است.
مراحل روش طوفان فکری پلکانی به این صورت است که برگزار کننده موضوع طوفان فکری را به گروه معرفی می کند. سپس اعضای گروه تیم های دو نفره تشکیل میدهند. و بعد همه به جز دو نفر از اتاق خارج می شوند. دو نفر باقی مانده ایده های خود را برای چند دقیقه بحث می کنند. پس از به اشتراک گذاری ایده دو نفر داخل اتاق، یکی از دو نفر از اتاق خارج می شود و یک نفر دیگر وارد می شود. نفر سوم ایده های خود را به اشتراک می گذارد و سپس دو نفر دیگر ایده های خود را فاش می کنند. مراحل 4 و 5 تا زمانی که همه اعضای گروه در اتاق باشند، تکرار می شوند. پس از بازگشت همه افراد به اتاق، تمام ایده ها به طور کامل مورد بحث قرار میگیرند.
بهترین تکنیک برای: اعضای تیم درونگرا، بررسی کامل ایده ها، توسعه یافتن راه حل اجرایی
خلاقانه ترین تکنیک های طوفان فکری
طوفان فکری ابزاری قدرتمند برای تولید ایده های خلاقانه است. با این حال، گاهی اوقات استفاده از روش های سنتی می تواند منجر به ایده های تکراری و عدم نوآوری شود.
در اینجا چند رویکرد خلاقانه برای طوفان فکری آورده شده است که می توانید برای افزایش ایده های خلاقانه خود و تیمتان از آنها استفاده کنید.
16. طوفان فکری "چه می شد اگر؟"
طوفان فکری "چه می شد اگر؟" یک تکنیک طوفان فکری غیرمستقیم است که به شما کمک می کند تا تمام احتمالات را در مورد یک موضوع بررسی کنید. در این روش ابتدا موضوع مورد نظر خود را مشخص کنید. سپس سوالات "چه می شد اگر؟" را پیرامون موضوع مطرح کنید. سعی کنید به طور خلاقانه به سوالات پاسخ دهید و تمام ایده ها را ثبت کنید.
تکنیک طوفان فکری "چه می شد اگر؟" به شما کمک می کند تا فراتر از تفکر منطقی و عقلانی خود فکر کنید و به ایده های خلاقانه تری دست پیدا کنید. همچنین با این روش میتوانید تمام احتمالات را در مورد یک موضوع بررسی کنید، حتی احتمالاتی که به نظر بعید می رسند. به علاوه، این تکنیک می تواند به شما کمک کند تا موانع جدیدی را در رابطه با مشکل خود شناسایی کنید.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری فردی و گروهی، ایجاد یک ایده جدید، بررسی کامل ایده ها
17. تغییر محیط
محیط فیزیکی می تواند تأثیر قابل توجهی بر روند کار تیمی و خلاقیت شما داشته باشد. هنگامی که جلسات طوفان فکری شما به بن بست می رسد، تغییر محیط می تواند راه حلی موثر باشد.
محیط جدید می تواند محرک های جدیدی را برای مغز شما فراهم کند و به تولید ایده های جدید کمک کند. به علاوه، تغییر محیط می تواند خلاقیت شما را افزایش دهد و به شما کمک کند تا به ایده های جدید و نوآورانه فکر کنید. همچنین محیط جدید می تواند فضایی آرام ایجاد کند و به اعضای تیم کمک کند تا با یکدیگر ارتباط برقرار کنند و ایده ها را به اشتراک بگذارند.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری فردی و گروهی، ایجاد یک ایده جدید
18. انتخاب تصادفی کلمات
همانطور که از نام این تکنیک طوفان فکری پیداست، این روش تا حدودی تصادفی است. برای شروع، تعدادی کلمه را روی تکه های کاغذ نوشته و داخل یک ظرف بریزید. سپس، به نوبت کلمات را بیرون کشیده و در مورد چگونگی ارتباط هر کلمه با موضوع طوفان فکری بحث کنید.
در این تکنیک از کلماتی استفاده کنید که به نوعی با موضوع طوفان فکری مرتبط باشند. به علاوه این کلمات باید خلاقانه و الهامبخش باشند. از کلماتی استفاده کنید که چالشبرانگیز باشند و شما را به تفکر عمیقتر وادارند.
برای سازماندهی بهتر افکار خود، میتوانید در این تکنیک کلمات تصادفی را با هم دسته بندی کنید و سپس بین دسته ها و موضوع طوفان فکری ارتباط برقرار کنید.
نقشه ذهنی نیز از دیگر راه های ساماندهی این روش طوفان فکری است. کلمات تصادفی را به عنوان گره های یک نقشه ذهنی استفاده کنید و ایده های مرتبط را به آنها متصل کنید.
همچنین با جدول نگاری نیز میتوانید ایده ها را نظم دهی کنید. کلمات تصادفی را در ستون های مختلف یک جدول قرار دهید و ایده های مرتبط با هر کلمه را در سطرهای مربوطه بنویسید.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری گروهی، ایجاد یک ایده جدید
19. استوریبورد (Storyboarding)
اینطور که به نظر میرسد، استوریبورد فقط برای فیلم و تلویزیون کاربرد ندارد. شما میتوانید از این روش به عنوان یک تکنیک طوفان فکری نیز استفاده کنید. به این صورت که با استفاده از تصاویر، یک مسئله و راهحلهای احتمالی آن را به نمایش میگذارید.
تکنیک استوریبورد به شما کمک میکند تا ایدههای خود را به صورت بصری تجسم کنید و به اشتراک بگذارید. از دیگر مزایای استوریبورد اینست که به شما کمک میکند تا مشکل و راهحلهای آن را عمیقتر درک کنید.
در واقع، استوریبورد ابزاری عالی برای همکاری با دیگران و دریافت بازخورد آنها است. همچنین، شما کمک میکند تا خلاقتر فکر کنید و راهحلهای جدیدی برای مشکلات پیدا کنید.
مراحل استفاده از تکنیک استوریبورد در طوفان فکری: ابتدا موضوعی را که میخواهید برای آن طوفان فکری کنید، مشخص کنید. سپس مشکل یا چالشی را که میخواهید با طوفان فکری حل کنید، تعریف کنید. بعد از آن فهرستی از راهحلهای احتمالی برای مشکل را تهیه کنید. برای هر راهحل، یک یا چند تصویر بکشید که آن را به نمایش بگذارد. سپس استوریبورد خود را با دیگران به اشتراک بگذارید و از آنها بازخورد بگیرید. و در انتها با استفاده از بازخوردی که دریافت کردهاید، راهحلهای خود را نهایی کنید.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری فردی یا گروهی، حل مسئله، بررسی کامل ایده ها
20. آرزو کردن (Wishing)
آرزو کردن تکنیکی ساده در طوفان فکری است که در آن، راهحلی ایدهآل را برای مشکلی که با آن مواجه هستید، تصور میکنید.
مراحل استفاده از تکنیک آرزو کردن: مشکل یا چالشی را که میخواهید با طوفان فکری حل کنید، به طور واضح بیان کنید. فرض کنید اگر هیچ محدودیتی وجود نداشت، راهحل ایدهآل برای این مشکل چه بود؟ سپس در مورد موانع فکر کنید، چه موانعی از رسیدن به راهحل ایدهآل شما جلوگیری میکنند؟ با توجه به موانعی که شناسایی کردهاید، چه راهحلهای عملیای برای حل مشکل وجود دارد؟
این تکنیک به شما کمک میکند تا خلاقانهتر فکر کنید و به راهحلهای جدیدی برای مشکلات پیدا کنید. تصور راهحل ایدهآل میتواند به شما انگیزه دهد تا برای رسیدن به آن تلاش کنید. همچنین این تکنیک به شما کمک میکند تا بر روی مهمترین جنبههای مشکل تمرکز کنید.
فرض کنید شما میخواهید ترافیک شهر خود را کاهش دهید. راهحل ایدهآل شما چه چیزی میتواند باشد؟
شاید آرزو کنید که همه مردم شهر به جای استفاده از ماشین، از وسایل حمل و نقل عمومی یا دوچرخه استفاده کنند.
شاید آرزو کنید که یک سیستم حمل و نقل عمومی سریع و کارآمد در شهر وجود داشته باشد.
شاید آرزو کنید که شهر طوری طراحی شده باشد که پیادهروی و دوچرخهسواری در آن آسان باشد.
با تصور راهحل ایدهآل، میتوانید موانعی را که از رسیدن به آن جلوگیری میکنند، شناسایی کنید و سپس راهحلهای عملی برای حل مشکل ترافیک پیدا کنید.
بهترین تکنیک برای: طوفان فکری فردی یا گروهی، ایجاد یک ایده جدید
8 نکته مهم برای طوفان فکری خلاقانه و ثمربخش
مهم نیست که از کدام تکنیک طوفان فکری استفاده میکنید، به کارگیری برخی نکات میتواند به شما و تیمتان در برگزاری جلسات طوفان فکری خلاقانهتر و موثر تر کمک کند.
1. برای آماده سازی زمان بگذارید
یک برگزار کننده طوفان فکری تنها کسی نیست که برای یک جلسه طوفان فکری به زمان نیاز دارد. همه افراد حاضر در جلسه باید قبل از جلسه به طور کامل آماده شوند. همچنین برگزار کننده باید قبل از جلسه طوفان فکری اطلاعات لازم را به طور خلاصه و مفید در اختیار شرکتکنندگان قرار دهید.
حداقل یک روز قبل از جلسه، دستور کار جلسه را باید برای شرکت کنندگان آماده کنند. علاوه بر این، برگزار کننده طوفان فکری باید چند ایده خلاقانه در دست داشته باشند تا در صورت نیاز به بحث اضافه کنند.
2. اهداف روشن تعیین کنید
هرچه زمینه و اطلاعات بیشتری در ابتدای طوفان فکری به افراد حاضر در جلسه ارائه شود، ایدههای پربارتری تولید خواهند کرد. به طور واضح مشخص کنید که به دنبال چه نوع ایدههایی هستید. آیا به دنبال ایدههای سریعالاجرا هستید یا ایدههای خلاقانه و بلند پروازانه؟ اهداف خاصی را که باید در جلسه طوفان فکری به آنها رسیدگی شود، شناسایی کنید. محدودیتهایی که شما یا سازمانتان با آن روبرو هستید، مانند جدول زمانی پروژه یا بودجه، را به اطلاع اعضا برسانید.
3. هم تیمی جدید دعوت کنید
زمانی که افراد یکسانی به طور مکرر با هم طوفان فکری میکنند، ممکن است ایدههای مشابهی را بارها و بارها تولید کنند. به همین دلیل، دعوت افراد جدید به جلسات طوفان فکری میتواند ایدهای خلاقانه باشد. این کار به شما کمک میکند تا از حالت معمول خارج شوید و دیدگاههای تازه و ایدههای جدید را به جلسات خود وارد کنید.
4. فضایی امن ایجاد کنید
هر جلسه طوفان فکری باید فضایی امن برای به اشتراک گذاشتن ایدهها، حتی ایدههای غیر معمول و نامتعارف، باشد. به یاد داشته باشید، هیچ ایدهای بد نیست و هر ایدهای که مطرح میشود نباید رد یا قضاوت شود.
برگزار کننده طوفان فکری باید اطمینان حاصل کند که با همه افراد حاضر در جلسه به طور یکسان رفتار میشود و به همه آنها به طور مساوی فرصت صحبت کردن داده میشود.
این کار میتواند با تنظیم تایمر برای صحبت هر فرد و قدردانی از کسانی که تمایل به صحبت بیشتر دارند، انجام شود. همچنین، برگزار کننده باید نسبت به ایدههای جدید باز و کنجکاو باشد و از نقد یا تمسخر ایدهها خودداری کند.
5. خارج از چارچوب فکر کنید
خلاقیت زمانی شکوفا میشود که خودمان را جدی نگیریم. همانطور که فضایی امن ایجاد میکنید، تفکر خارج از چارچوب و ایدههای ناقص را نیز تشویق کنید. این کار میتواند شامل بازیهای سرگرمکننده تیمی، سوالات منحصر به فرد و حتی طرح ایدههای به ظاهر غیر معمول باشد. به یاد داشته باشید، حتی مجموعهای از ایدههای ناقص هم بهتر از هیچ ایدهای است. تکنیکهای طوفان فکری مانند آرزو پردازی میتوانند اعضای تیم را به گفتگوی آزاد و اشتراکگذاری ایدههای جسورانه تشویق کنند.
6. خلاقیت را با موسیقی تقویت کنید
همانطور که تغییر مکان میتواند الهامبخش ایدههای جدید باشد، موسیقی نیز میتواند خلاقیت را تقویت کند. برای جلسه طوفان فکری خود، میتوانید سبکی از موسیقی با این ویژگیها را انتخاب کنید:
- موسیقی بدون کلام (Instrumental) انتخاب کنید تا تمرکز افراد حاضر در جلسه مختل نشود.
- موسیقی در گامهای ماژور (Major) معمولاً شادتر و الهامبخشتر است.
- موسیقی با سرعت و ولوم ثابت انتخاب کنید تا تمرکز افراد را حفظ کند.
به دنبال انتخاب موسیقی به علایق و سلیقه افراد حاضر در جلسه توجه کنید. به علاوه، از موسیقیهای آرامشبخش و الهامبخش استفاده کنید. همچنین میتوانید، از موسیقیهایی با ریتم تند و پرانرژی برای جلسات طوفان فکری که نیاز به شور و اشتیاق دارند، استفاده کنید.
یا از موسیقیهایی با ریتم کند و آرامشبخش برای جلسات طوفان فکری که نیاز به تمرکز و تفکر عمیق دارند، استفاده کنید. به طور کلی، با انتخاب موسیقی مناسب، میتوانید فضایی خلاق و الهامبخش برای جلسات طوفان فکری خود ایجاد کنید.
7. تکنیک های طوفان فکری را با هم ترکیب کنید
همانطور که تکنیکهای طوفان فکری برای همه افراد یکسان نیستند، برای هر جلسهای نیز مناسب نیستند.
برای انتخاب تکنیک مناسب به نوع گروه طوفان فکری خود توجه کنید. تعداد ایدههایی که در حال بررسی آنها هستید را در نظر بگیرید. همچنین، از تکنیکهای مختلف طوفان فکری در جلسات مختلف استفاده کنید. ترکیبی از تکنیکهای مختلف را در یک جلسه امتحان کنید.
با ترکیب تکنیکهای طوفان فکری، میتوانید جلسات خلاقانه و پرباری را برگزار کنید و به ایدههای نوآورانهای برای حل مشکلات خود دست پیدا کنید.
8. ایده های خود را اجرا کنید
ارائه ایدههای روشن و خلاقانه گامی مهم است، اما بدون اجرایی صحیح، این ایدهها ارزشی نخواهند داشت. برخی از تکنیکهای طوفان فکری، مانند روش SCAMPER، فرآیند اجرا را در خود دارند. در مقابل، برخی دیگر مانند روش نقشهی ذهنی، نیازمند گامهای بعدی برای تبدیل ایدهها به راهحلهای عملی هستند.
برای اجرای ایدههایتان پس از طوفان فکری باید یه نکاتی دقت کنید. ایدهها را به طور کامل و دقیق مستندسازی کنید. نقاط قوت و ضعف هر ایده را ارزیابی کنید. سپس بر اساس معیارهای مشخص، بهترین ایدهها را انتخاب کنید.
برنامهای برای اجرای ایدههای منتخب خود تدوین کنید. سپس مسئولیتها و وظایف را به اعضای تیم خود واگذار کنید. در این مرحله پیشرفت خود را به طور منظم رصد و ارزیابی کنید. با اجرای صحیح ایدههای خود، میتوانید به اهداف خود دست پیدا کنید و به موفقیت برسید.